Wielu fotografów pozostawia filtry UV na swoich obiektywach mniej lub bardziej na stałe. Wielu innych tego nie robi. Kto ma rację? Czy powinieneś kupować filtry UV lub przezroczyste filtry ochronne do wszystkich swoich obiektywów?
Jedyne co możemy powiedzieć na pewno, to że nie ma jednoznacznej odpowiedzi. W tym artykule postaram się wyjaśnić mój własny punkt widzenia i omówić główne argumenty za i przeciw stosowaniu filtrów UV. Większość z tych argumentów odnosi się również do bezbarwnych filtrów ochronnych.
Spis Treści
Czy filtr UV jest niezbędny dla obiektywu?
Większość fotografów stosuje filtr UV na obiektyw, aby chronić swój aparat, zwłaszcza jeśli mają drogi obiektyw. Filtry UV na obiektyw zapobiegają kontaktowi kurzu i brudu z obiektywem. Z pewnością, jeśli musisz robić zdjęcia w każdych warunkach pogodowych, filtr UV na obiektyw okaże się niezastąpiony.
Czy filtry UV do obiektywów działają?
Filtr UV nie ochroni Twojego obiektywu przed niczym więcej niż kurzem i zadrapaniami. Jeśli fotografujesz na plaży lub na pustyni, założenie go jest dobrym pomysłem, ale poza tym, prawdopodobnie poradzisz sobie bez niego. Filtry UV mają niewielki wpływ na jakość zdjęć. W większości przypadków nie będzie to miało znaczenia.
Czy mogę pozostawić filtr UV przez cały czas?
Nie ma dobrej lub złej odpowiedzi na to aktualne pytanie. Niektórzy ludzie pozostawiają filtry UV na obiektywach przez cały czas i nie chcieliby, aby było inaczej, podczas gdy inni uważają, że umieszczenie dodatkowej warstwy szkła przed obiektywem aparatu może pogorszyć jakość obrazu lub spowodować efekt flary.
Filtr zapewnia ochronę obiektywu:
Po pierwsze, ochrona przed uszkodzeniami spowodowanymi nieostrożnym obchodzeniem się z obiektywem kamerą lub upuszczeniem sprzętu.
Wątpię, czy ktokolwiek przeprowadził odpowiednie badania naukowe na ten temat, ale osobiste doświadczenie sugeruje, że nieszczęśliwy wypadek, w którym uszkodzony zostanie filtr, prawdopodobnie spowoduje również uszkodzenie obiektywu. Nie spotkałem się z żadnymi dobrymi dowodami na to, że obecność filtra znacząco zmniejsza szanse na poważne uszkodzenie obiektywu.
Po drugie, ochrona przed kurzem, brudem, smugami i zadrapaniami na przednim elemencie obiektywu — Obecność filtra na obiektywie z pewnością chroni przedni element, ponieważ kurz, brud, smugi i zadrapania dostają się zamiast niego na filtr. Co jest lepszym rozwiązaniem?
Filtr jest płaski i łatwy do wyjęcia, co znacznie ułatwia jego czyszczenie. Ponadto, jeśli ulegnie zarysowaniu lub zabrudzeniu do tego stopnia, że jego dokładne wyczyszczenie jest zbyt trudne, jego wymiana kosztuje zwykle znacznie mniej niż wymiana obiektywu.
Z drugiej strony, wielu fotografów twierdzi, że obiektywy nie wymagają częstego czyszczenia, a szanse na ich zarysowanie są bardzo małe, więc lepiej zaoszczędzić pieniądze i zrezygnować z filtra.
Przeczytaj też:Jak wyostrzyć zdjęcie?
Czy filtr UV wpływ na jakość obrazu?
Filtry UV zdecydowanie, mają wpływ na jakość obrazu, jednakże byłem zaskoczony, że filtry UV spowodowały tylko bardzo niewielkie zmiany w obrazie. Ostrość nie została w ogóle naruszona, a filtr UV spowodował jedynie niewielką zmianę w kolorystyce i flarze obiektywu.
Przeczytaj też:Perspektywa powietrzna w Fotografii
Flary i duchy obrazu.
Termin flara oznacza ogólne zasłonięcie obrazu lub jego części spowodowane zabłąkanym światłem, podczas gdy duchy to wtórne obrazy bardzo jasnych źródeł światła, zwykle nieostre, a czasem pokazujące ekstremalną komę, astygmatyzm i aberrację chromatyczną.
Zarówno flary, jak i duchy są powodowane przez niepożądane odbicia lub rozproszenie światła od różnych odsłoniętych powierzchni w obiektywie i korpusie aparatu. Przyczyniają się do tego zarówno szklane powierzchnie wszystkich elementów obiektywu, jak i szklane powierzchnie filtrów. Typowe nowoczesne obiektywy zawierają do 15 lub więcej elementów, a dodanie jeszcze jednego elementu filtra prawdopodobnie nie będzie miało większego znaczenia w większości praktycznych okoliczności.
Nigdy nie spotkałem się z przekonującymi dowodami na to, że obecność dobrej jakości filtru zwiększa flarę w zauważalnym stopniu w przypadku zwykłych obiektywów.
Istnieje jednak szczególna okoliczność, w której obecność filtra może powodować zauważalne duchy. W przypadku niektórych obiektywów, gdy są one używane przy pełnym otworze przysłony lub prawie pełnym, światło odbite od matrycy z powrotem przez obiektyw może zostać odbite od tylnej powierzchni filtra z powrotem do aparatu, powodując powstanie efektu duchy po przeciwnej stronie osi optycznej.
Duchy bardzo jasnych świateł są często widoczne na zdjęciach nocnych wykonanych bardzo szybkim obiektywem przy pełnym otworze przysłony, jeśli używany jest filtr dowolny filtr, jego rodzaj nie ma znaczenia.
Mimo że są one znacznie bledsze niż obrazy pierwotne, mogą być bardzo widoczne, ponieważ będą one ostre, jeśli obiektyw jest ustawiony na nieskończoność, a powodujące je światła są ostre. Te obrazy-duchy znikną po usunięciu filtra lub po odpowiednim zmniejszeniu otworu przysłony tzn. zwiększeniu liczby F.
Utrata światła.
Nigdy nie widziałem żadnego przekonującego dowodu na to, że dobrej jakości filtr UV powoduje zauważalną utratę światłą przez obiektyw. W istocie nie należałoby się tego spodziewać, ponieważ filtr jest tylko jednym dodatkowym elementem szklanym, a większość nowoczesnych obiektywów ma już co najmniej 7 elementów, a często nawet dwa razy tyle lub więcej.
Utrata rozdzielczości.
Ponownie, nigdy nie widziałem żadnych dowodów na to, że jest to istotne w przypadku dobrej jakości filtrów na normalnych obiektywach aparatów fotograficznych. Dobrej jakości filtry powinny mieć optycznie płaskie powierzchnie, które nie zaburzają kierunku promieni świetlnych przechodzących przez filtr.
Jeśli występują jakiekolwiek niewielkie odchylenia od płaskości optycznej, co może mieć miejsce w przypadku bardzo tanich filtrów, efekt ten będzie najbardziej zauważalny w przypadku skrajnych teleobiektywów ze względu na ich efekt powiększający.
Przeczytaj też:Jak zrobić białe tło na zdjęciu?
Winietowanie przy ogniskowych szerokokątnych.
Dodatkowe filtry kołowe umieszczone przed obiektywem, mogą powodować winietowanie na zdjęciu, widoczne są czarne narożniki, gdy filtr jest umieszczony jeden na drugim. Po nałożeniu większej liczby filtrów obiektyw o szerszym kącie ogniskowej rejestruje krawędzie znajdujących się przed nim filtrów.
Jeśli używasz filtra UV, filtra polaryzacyjnego, filtra ND lub GND, nie będziesz w stanie fotografować obiektywem o ogniskowej 10-24 mm bez winietowania narożników zdjęcia.
Czy powinieneś używać filtra UV?
Decyzja o tym, czy powinieneś używać filtra UV, czy nie, nie jest prostym pytaniem. To naprawdę zależy. Najlepsza rada, jakiej mogę Ci udzielić to:
- Filtr UV nie ochroni Twojego obiektywu przed czymś więcej niż kurzem i zadrapaniami. Jeśli fotografujesz na plaży lub na pustyni, założenie go jest dobrym pomysłem, ale poza tym, prawdopodobnie poradzisz sobie bez niego.
- Filtry UV mają niewielki wpływ na jakość zdjęć. W większości przypadków nie będzie to miało znaczenia. Jeśli jednak koniecznie chcesz uzyskać najwyższą możliwą jakość obrazu, lub na Twoich zdjęciach pojawiają się flary i inne artefakty, powinieneś usunąć filtr UV.
Uważam, że w torbie z aparatem na pewno jest miejsce na filtr UV. Ale to od Ciebie zależy, czy warto trzymać go na aparacie przez cały czas. Ja wolę zdejmować filtry UV, jeśli mają one wpływ na moje zdjęcia, inni wolą je zakładać, jeśli fotografują w brudnym miejscu.