Co oznacza pełna klatka w fotografii?

Przez wiele lat fotografowie uznawali, że jeśli chodzi o jakość obrazu, aparat pełnoklatkowy za każdym razem pokonuje aparat z mniejszą matrycą. Przyjrzyjmy się kilku powodom, dla których tak się dzieje.

Co oznacza pełna klatka w fotografii?

Aparat pełnoklatkowy to aparat z pełnoklatkową matrycą. Jest to czujnik obrazu, który ma taki sam rozmiar jak czujnik w aparacie analogowym. Największą zaletą aparatu pełnoklatkowego jest to, że nie posiada on współczynnika kadrowania. Współczynnik kadrowania oznacza, że obraz jest wycinany, ponieważ matryca jest zbyt mała, aby uchwycić cały obraz.

Czy pełna klatka jest dobra dla fotografii?

Czujniki aparatów pełnoklatkowych mają większe piksele. Oznacza to, że tworzą obrazy z mniejszym szumem i ogólnie lepszą jakością obrazu. Choć nie ma to znaczenia dla większości fotografów, może być przydatne, jeśli klient wymaga dużych zdjęć lub chcesz robić duże odbitki.

Czy warto zmienić aparat na pełnoklatkowy?

Kup nowy aparat pełnoklatkowy, jeśli zainwestowałeś już w kilka dobrych obiektywów. Kup nowy aparat pełnoklatkowy, jeśli musisz mieć możliwość fotografowania przy słabym oświetleniu. Jeśli fotografujesz wydarzenia, na których światło jest fatalne i nie pozwala na fotografowanie z lampą błyskową, to wydajność ISO pełnoklatkowego aparatu jest cechą, za którą warto zapłacić.

Jaką jakość obrazu oferuje aparat pełnoklatkowy?

Aparat pełnoklatkowy może mieć taką samą liczbę megapikseli, jak aparat z mniejszą matrycą. Ponieważ jednak liczba pikseli w aparacie pełnoklatkowym jest rozłożona na większej powierzchni, piksele są większe. W rezultacie przechwytują one więcej światła i sprawiają, że matryca jest bardziej wrażliwa na światło. Ogólnie rzecz biorąc, umożliwia to robienie wyraźnych i ostrzejszych zdjęć aparatem pełnoklatkowym, nawet w ciemnych sytuacjach.

Przeczytaj też:Jak robić świetne zdjęcia HDR na telefonie i nie tylko?

Zalety aparatów pełnoklatkowych:

• Czujniki aparatów pełnoklatkowych mają większe piksele. Oznacza to, że tworzą one obrazy o mniejszym poziomie szumów i ogólnie lepszej jakości.
• Aparaty pełnoklatkowe mają zwykle więcej megapikseli. Choć dla większości fotografów nie ma to znaczenia, może być przydatne, jeśli klient wymaga dużych zdjęć lub chcesz robić duże odbitki.
• Dostępnych jest więcej szerokokątnych obiektywów stałoogniskowych. Jeśli wolisz obiektywy typu prime od zoomów, masz większy wybór przy krótszych ogniskowych w aparatach pełnoklatkowych.
• Starsze obiektywy mogą być używane zgodnie z przeznaczeniem. Jeśli posiadasz obiektyw Prime 24 mm, którego używałeś z aparatem na film 35 mm, możesz używać go w taki sam sposób w aparacie pełnoklatkowym. W przypadku aparatu z mniejszą matrycą współczynnik kadrowania oznacza, że efektywnie używasz dłuższej ogniskowej.
• Przy danym otworze przysłony i ustawieniu ogniskowej jest mniejsza głębia ostrości niż w przypadku równoważnej ogniskowej w aparacie z matrycą APS-C. Na przykład zdjęcie zrobione przy f/2,8 obiektywem 85 mm na aparacie pełnoklatkowym ma mniejszą głębię ostrości niż zdjęcie zrobione przy f2,8 obiektywem 50 mm na aparacie z matrycą APS-C, mimo że pole widzenia obu obiektywów jest w przybliżeniu takie samo. Jest to zaleta, jeśli lubisz tworzyć zdjęcia z efektem bokeh.
• Najlepsze aparaty w ofercie producenta są zazwyczaj pełnoklatkowe. Załóżmy, że chcesz kupić wytrzymały, odporny na warunki atmosferyczne aparat Canon, zaprojektowany tak, by poradził sobie ze wszystkim, co profesjonalny fotograf może na niego rzucić. Wersja APS-C z przyciętą matrycą tego aparatu nie istnieje.
• Lepsza wydajność przy słabym oświetleniu. Większa matryca aparatu pełnoklatkowego ma większe piksele, które powodują mniejszy szum cyfrowy przy wyższych czułościach ISO. W większości przypadków uzyskuje się jedno- lub dwustopniową poprawę szumów przy wysokich czułościach ISO w porównaniu z aparatami z matrycą typu crop, co pozwala na stosowanie krótszych czasów otwarcia migawki przy słabym oświetleniu.
• Większa kontrola nad głębią ostrości. Jest to powszechnie niezrozumiała zaleta aparatów pełnoklatkowych, ponieważ większy sensor nie wpływa tak naprawdę na głębię ostrości obrazu. Jednak dzięki większej matrycy aparatu pełnoklatkowego można zbliżyć się do obiektu, korzystając z równoważnej ogniskowej, a to powoduje, że głębia ostrości staje się węższa. W efekcie uzyskuje się gładszy bokeh tła.
• Lepszy zakres dynamiczny i głębia kolorów. Pełnoklatkowa matryca może zarejestrować większy zakres tonalny w obrębie cieni i świateł. Detale i kolory są znacznie lepsze na obu końcach spektrum.

Wady aparatów pełnoklatkowych:

• Kosztują więcej pieniędzy niż aparaty z przyciętą matrycą. Większe czujniki są droższe w produkcji, dlatego aparaty pełnoklatkowe zawsze będą kosztować więcej niż podobne modele z mniejszymi czujnikami.
• Rozmiar i waga: Ogólny rozmiar i waga aparatów pełnoklatkowych jest większa niż ich odpowiedników z matrycą crop. Obiektywy pełnoklatkowe są również większe i cięższe. Dla wielu fotografów może to nie mieć znaczenia, ale jeśli często nosisz sprzęt na duże odległości, może to być czynnik, który należy rozważyć.
• Brak czynnika crop: Zasięg teleobiektywu aparatu pełnoklatkowego jest mniejszy, ponieważ nie posiada on sensora crop. Obiektyw 200 mm w aparacie pełnoklatkowym osiąga 200 mm; obiektyw 200 mm w aparacie z 1.5x sensorem crop osiąga 300 mm.

Przeczytaj też:Co to jest ISO i Dlaczego ISO ma znaczenie?

Wydajność ISO.

ISO to ustawienie, które zmienia czułość sensora na światło. Wyższa liczba oznacza, że jest on bardziej wrażliwy na światło, co oznacza, że może uchwycić obraz przy słabym oświetleniu. W aparacie płęnoklatkowym można wygodnie przesunąć ISO do 4000 lub nawet 8000, w zależności od fotografowanego obiektu.

Świadomość, że matryca aparatu może być ustawiona tak wysoko, naprawdę daje swobodę i zmniejsza obawy o jakość. Po sześciu miesiącach pracy z pełnoklatkową matrycą nie waham się już przesuwać ustawień ISO.

Większość szumów nie jest zauważana przez przeciętnego widza. Fotografowie zauważą szumy, ale przeciętny klient może ich nie zauważyć. Pomyśl o tych wszystkich zaszumionych zdjęciach, które widzisz w mediach społecznościowych!

Głębia ostrości.

Dzięki pełnoklatkowej matrycy można uzyskać naprawdę płytką głębię ostrości przy szerokich otworach przysłony. Mam dwa obiektywy o świetle f/1,8 i wiem, że muszę być ostrożny, gdy fotografuję przy szerokim otworze przysłony f/1,8. Płytka głębia ostrości nie pozostawia miejsca na błędy. Przy f/1,8 nie mogę ustawić ostrości i ponownie skomponować kadru. Błyskawicznie stracę ostrość.

Eksperymentując z czułością szeroko otwartej przysłony, przekonałem się, że w zależności od fotografowanej sceny będę fotografował przy węższych wartościach przysłony, takich jak f/2,8, f/4, a nawet f/8. Jaką różnicę widzę przy węższej przysłonie! Ostrość zdjęcia wzrasta w ogromnym stopniu.

Większość obiektywów radzi sobie znacznie lepiej — tzn. są ostrzejsze o dwa stopnie węższe niż ich najszerszy otwór przysłony. Uwielbiam to, że czułość mojego pełnoklatkowego aparatu zmusza mnie do stosowania ustawień, które skutkują lepszą ostrością. Dodatkowo, jeśli fotografuję portret z bliska przy f/4, oczy i uszy są w centrum uwagi.

Gdy kupiłeś swój pierwszy obiektyw z szeroką przysłoną, miałeś obsesję na punkcie fotografowania przy szerokim otwarciu. Poczułeś się jak prawdziwy fotograf, ktoś, kto potrafi rozmyć tło, podczas gdy wszyscy inni z aparatem w telefonie komórkowym tego nie potrafią. Wyzbycie się nawyku fotografowania z szeroko otwartym obiektywem jest naprawdę trudne.

Ale kiedy już to zrobisz, obiecuję, że to pokochasz. Portrety z obiektywem 85 mm lub 100 mm przy f/4 mogą być oszałamiające. Zawęź przysłonę. Wiem, że docenisz rezultaty.

Ile to będzie kosztować?

Koszt zakupu pełnoklatkowego aparatu jest znacznie droższy niż aparatu z sensorem crop, a dodatkowo prawdopodobnie będziesz musiał kupić nowe obiektywy. Przejście na pełną klatkę nie ma większego sensu, jeśli nie zamierzasz używać wysokiej jakości obiektywów przeznaczonych do aparatów pełnoklatkowych. Jeśli więc planujesz przeskok na pełną klatkę, możesz zacząć od wymiany obiektywów na takie, które będą kompatybilne z aparatami pełnoklatkowymi.

Przeczytaj też:Co to jest przysłona w fotografii?

Jaki rodzaj fotografii lubisz robić?

Pełnoklatkowe matryce mają zalety i wady w przypadku różnych rodzajów fotografii.

• Krajobraz: Lepsza wydajność przy słabym oświetleniu i więcej szczegółów to kluczowe zalety aparatów pełnoklatkowych w fotografii krajobrazowej. Jedyną możliwą wadą jest w tym przypadku efektywnie mniejsza głębia ostrości, ale można to zrekompensować, stosując mniejszy otwór przysłony.
  Portrety: Większy rozmiar sensora pełnoklatkowego spowoduje płytszą głębię ostrości. W przypadku portretów oznacza to, że tło może być bardziej rozmyte, dzięki czemu fotografowane obiekty będą lepiej widoczne.
• Dzika przyroda: Aparat pełnoklatkowy traci zasięg teleobiektywu, który oferuje aparat z matrycą typu crop. Niemniej jednak wiele zdjęć dzikiej przyrody jest wykonywanych przy słabym oświetleniu, gdzie sensor pełnoklatkowy daje znaczącą przewagę.
• Sport: Podobnie jak w przypadku fotografii dzikiej przyrody, możliwości wysokiego ISO są pomocne w fotografii sportowej. Problemem może być jednak utrata zwiększonego zasięgu.

Kup nowy aparat pełnoklatkowy, jeśli zainwestowałeś w kilka dobrych obiektywów.

Jeśli masz tylko obiektywy z zestawu, nie powinieneś jeszcze kupować nowego korpusu aparatu. Powinieneś kupić nowy obiektyw lub dwa. Kup 50 mm f/1,8 lub przyzwoity obiektyw zmiennoogniskowy, coś ze stałą przysłoną f/2,8. Miałem trzy przyzwoite obiektywy (50 mm, 85 mm i 28-75 mm), zanim kupiłem Canona 6D. Twoje obiektywy są wszystkim. Pieniądze wydane na dobre szkło zawsze będą lepszą inwestycją niż pieniądze wydane na korpus aparatu.

1. Kup nowy aparat pełnoklatkowy, jeśli musisz mieć możliwość fotografowania w słabym świetle.
2. Jeśli fotografujesz wydarzenia, które mają fatalne światło i nie pozwalają na fotografowanie z lampą błyskową, to wydajność ISO pełnoklatkowego aparatu jest cechą, za którą warto zapłacić.
3. Kup nowy aparat pełnoklatkowy, jeśli zainwestowałeś w edukację, praktykę i społeczność. Jeśli przeczytałeś kilka książek, pobrałeś kilka samouczków, pracowałeś z mentorem, brałeś udział w foto wyprawach lub warsztatach z innymi fotografami i nadal uważasz, że korpus aparatu jest tym, co Cię powstrzymuje, kup nowy aparat pełnoklatkowy.

Jeśli nie wykorzystujesz możliwości swojego aparatu klasy podstawowej i żadne szkolenia ani edukacja nie posuwają cię do przodu, wtedy nie potrzebujesz nowego aparatu pełnoklatkowego.